4 ROK ŻYCIA (Dziecko ma 3 lata 0 miesięcy - 3 lata 11 miesięcy ) Dziecko powinno: wymawiać głoski : [t], [d],[ n], [l], [k], [g], [f], [w] realizować głoski szeregu ciszącego: [ś], [ź], [ć], [dź] próbować wymawiać głoski szeregu syczącego: [s], [z], [c], [dz] Dziecko może: substytować (zamieniać) głoskę: [l] na [j] (bliżej 3 urodzin) [s] na [ś] [sz] na [ś] lub [s], [r] na [j] lub l mówić niektóre słowa „po swojemu” skracać wyrazy lub je „przekręcać” lub/ i zniekształcać jąkać sie rozwojowo ( w takiej sytuacji należy poradzić się terapeuty jak postępować z dzieckiem) Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko: nie potrafi nie prośbę rodzica/terapeuty podnieść np. języka do nosa wymawia głoski [l], [t], [d], [n] lub inne interdentalnie (język dziecka wchodzi pomiędzy jego zęby) lub bocznie zamienia głoski: [l] na [j] (bliżej 4 urodzin) [w] na [f] [d] na [t] [ź] na [ś] [dź] na [ć] [k] na [t] [g] na [d] konsekwentnie w każdym wyrazie . 5 ROK ŻYCIA (Dziecko ma 4 lata 0 miesięcy- 4 lata 11 miesięcy) Dziecko powinno: wymawiać wszystkie głoski , o których mowa powyżej, realizować poprawnie głoski szeregu syczącego [s], [z], [c], [dz] próbować artykułować głoski szeregu szumiącego [sz], [ż], [ cz[, [dż] Dziecko może: zamieniać głoski: [sz], [ż], [cz], [dż] na [s], [z], [c], [dz] [r] na [l] Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko: ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 r.ż, realizuje głoski szeregu syczącego - [s], [z], [c], [ dz] lub inne interdentalnie (język dziecka wchodzi pomiędzy zęby) lub bocznie zamienia głoski szeregu syczącego [s], [z], [c], [dz] na [ś], [ź], [ć], [dź] 6 ROK ŻYCIA ( Dziecko ma 5 lat 0miesięcy - 5 lat 11 miesięcy) Dziecko powinno: wymawiać wszystkie głoski zgodne z normami podanymi w 4 i 5 r. ż realizować głoski szeregu szumiącego [sz], [ż], [cz], [dż] w wieku ok. 6 lat artykułować poprawnie głoskę [r] Dziecko może: zamieniać głoskę [r] na [l] na początku tego okresu Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko: ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 lub 5 r.ż realizuje głoski szeregu szumiacego : [sz], [ż], [cz], [dż] interdentalnie lub bocznie zamienia głoski - szeregu szumiącego [sz], [ż], [cz], [dż] na [ś], [ź], [ć], [dź] lub [s], [z], [c], [dz] - [r] na [l] (pod koniec tego etapu) 7 ROK ŻYCIA I DZIECKO STARSZE ( Dziecko ma 6 lat 0 miesięcy i więcej…) Dziecko powinno: realizować wszystkie głoski języka polskiego prawidłowo; Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko: ma jakiekolwiek problemy w wymową głosek; Źródło: Diagnoza logopedyczna w pigułce e-book. Kamila Anna Czachorowska