4 ROK ŻYCIA (Dziecko ma 3 lata 0 miesięcy - 3 lata 11 miesięcy )
Dziecko powinno:
- wymawiać głoski : [t], [d],[ n], [l], [k], [g], [f], [w]
- realizować głoski szeregu ciszącego: [ś], [ź], [ć], [dź]
- próbować wymawiać głoski szeregu syczącego: [s], [z], [c], [dz]
Dziecko może:
- substytować (zamieniać) głoskę:
[l] na [j] (bliżej 3 urodzin)
[s] na [ś]
[sz] na [ś] lub [s], [r] na [j] lub l
- mówić niektóre słowa „po swojemu”
- skracać wyrazy lub je „przekręcać” lub/ i zniekształcać
- jąkać sie rozwojowo ( w takiej sytuacji należy poradzić się terapeuty jak postępować z dzieckiem)
Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:
- nie potrafi nie prośbę rodzica/terapeuty podnieść np. języka do nosa
- wymawia głoski [l], [t], [d], [n] lub inne interdentalnie (język dziecka wchodzi pomiędzy jego zęby) lub bocznie
- zamienia głoski:
[l] na [j] (bliżej 4 urodzin)
[w] na [f]
[d] na [t]
[ź] na [ś]
[dź] na [ć]
[k] na [t]
[g] na [d] konsekwentnie w każdym wyrazie .
5 ROK ŻYCIA (Dziecko ma 4 lata 0 miesięcy- 4 lata 11 miesięcy)
Dziecko powinno:
- wymawiać wszystkie głoski , o których mowa powyżej,
- realizować poprawnie głoski szeregu syczącego [s], [z], [c], [dz]
- próbować artykułować głoski szeregu szumiącego [sz], [ż], [ cz[, [dż]
Dziecko może:
- zamieniać głoski:
[sz], [ż], [cz], [dż] na [s], [z], [c], [dz]
[r] na [l]
Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:
- ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 r.ż,
- realizuje głoski szeregu syczącego - [s], [z], [c], [ dz] lub inne interdentalnie (język dziecka wchodzi pomiędzy zęby) lub bocznie
- zamienia głoski szeregu syczącego
[s], [z], [c], [dz] na [ś], [ź], [ć], [dź]
6 ROK ŻYCIA ( Dziecko ma 5 lat 0miesięcy - 5 lat 11 miesięcy)
Dziecko powinno:
- wymawiać wszystkie głoski zgodne z normami podanymi w 4 i 5 r. ż
- realizować głoski szeregu szumiącego [sz], [ż], [cz], [dż]
- w wieku ok. 6 lat artykułować poprawnie głoskę [r]
Dziecko może:
- zamieniać głoskę [r] na [l] na początku tego okresu
Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:
- ma jakiekolwiek problemy z wymową głosek z 4 lub 5 r.ż
- realizuje głoski szeregu szumiacego : [sz], [ż], [cz], [dż] interdentalnie lub bocznie
- zamienia głoski
- szeregu szumiącego [sz], [ż], [cz], [dż] na [ś], [ź], [ć], [dź] lub [s], [z], [c], [dz]
- [r] na [l] (pod koniec tego etapu)
7 ROK ŻYCIA I DZIECKO STARSZE ( Dziecko ma 6 lat 0 miesięcy i więcej…)
Dziecko powinno:
- realizować wszystkie głoski języka polskiego prawidłowo;
Terapię w tym wieku zaleca się, gdy dziecko:
- ma jakiekolwiek problemy w wymową głosek;
Źródło: Diagnoza logopedyczna w pigułce e-book. Kamila Anna Czachorowska